'Microsoft ondergraaft OOXML-standaard'

Als Microsoft niet dezelfde status kreeg voor zijn OOXML, zouden de vele overheden die open standaarden voorschrijven voor eigen gebruik welhaast gedwongen worden voor OpenOffice.org te kiezen.

Dat standaardisatieproces verliep niet zonder slag of stoot. Een eerste versie van OOXML was voor de beoordelaars niet acceptabel. Ze eisten van Microsoft de nodige aanpassingen. Microsoft van zijn kant had daar moeite mee, met name omdat ze die aanpassingen niet een, twee, drie kon doorvoeren in de eigen producten. In die patstelling werd een uitweg gevonden door van OOXML twee varianten te benoemen; een strikte versie, oftewel de feitelijke standaard, en een transitionele variant zonder de geëiste aanpassingen.

Alex Brown, die een belangrijke rol vervulde bij een van de cruciale stemmingen over het tot standaard uitroepen van OOXML – en zich destijds kon vinden in het compromis, stelt in een blog dat Microsoft de voorwaarden waaronder OOXML een standaard werd nu feitelijk schendt. In proefversies van het later dit jaar te publiceren Office 2010 is namelijk nog steeds de transitionele variant van de standaard geïmplementeerd, constateert Brown. Ook anderen zijn volgens hem tot die conclusie gekomen.

Brown verwacht niet dat daarin verandering komt als straks de officiële variant van Office 2010 op de markt komt. In dat geval breekt Microsoft de impliciete belofte tijdens de standaardisatieprocedure, dat de transitionele versie van OOXML in volgende versies van Office vervangen zou worden door de echte standaard. In plaats daarvan lijkt Microsoft ook met Office 2010 een product op de markt te gaan brengen met een standaardvoorstel dat eerder door de beoordelaars is afgewezen, stelt Brown.

Browns conclusie is dat overheden en ook bedrijven die zich hebben vastgelegd op open standaarden, in feite niet kunnen migreren naar Office 2010. Brown nodigt Microsoft uit zonder uitstel alsnog een implementatie van de strikte standaard bij Office 2010 te ontwikkelen en te leveren. De standaardisatieorganisaties zouden zich wat hem betreft moeten beraden op de conclusies die ze willen verbinden aan het uitblijven van de beloofde implementatie van ISO-standaard OOXML.

Update: Volgens national technology officer Hans Bos van Microsoft Nederland is de conclusie dat Microsoft zich onttrekt aan de verplichtingen die het in het kader van het standaardisatieproces is aangegaan, onjuist. 'Als vertrekpunt, en om daar heel helder in te zijn: Microsoft is en blijft actief standaarden en de standaardisatieprocessen ondersteunen. En Microsoft Office 2010 ondersteunt de ISO/IEC 29500 standaard (Open XML)', schrijft Bos in een reactie per e-mail.

Wel is het waar dat Office 2010 nog geen volledige implementatie biedt van de strikte variant van de OOXML-standaard. Office 2010 kan bestanden die in de strikte standaard zijn opgeslagen wel lezen, maar niet wegschrijven. Opslaan van bestanden kan in Office 2010 alleen volgens de transitionele variant.

Maar daar schuilen geen nevenbedoelingen achter, aldus Bos: 'Standaarden, standaardisatie, het implementeren en het bereiken van interoperabiliteit vergt tijd. Soms meer dan enthousiaste en positieve betrokkenen willen. Dat is niet uniek of uitzonderlijk.' En: 'De werkgroep voor Open XML heeft grote stappen gemaakt in de afgelopen 18 maanden. Het is nog te vroeg om voor een groot software-project zoals Microsoft Office heel specifieke details te kunnen geven, maar we geloven dat we functionaliteit kunnen bieden die rekening houdt met de complete standaard, de standaardisatiegemeenschap en de gebruikers van de software.'