Amsterdamse ICT nog dieper in moeras

Kwart eeuw verwaarlozing niet in één jaar opgelost
In zijn brief schetst Wiebes een 'dramatisch' beeld van de hoofdstedelijke ICT-voorzieningen. "Een kwart eeuw verwaarlozing los je niet in een jaar op. We moeten de basis van de grond af opnieuw opbouwen. Dat is stuitend", zegt de wethouder in een toelichting in Het Parool.

Het verbeterplan zou vanaf 2014 een besparing van ruim 20 miljoen euro per jaar moeten opleveren. De wethouder legde de uitvoering van het plan begin dit jaar al stil omdat het alleen maar tot extra storingen in het gemeentelijke computernetwerk leidde.

Gemeentescretaris deed onderzoek naar Dienst ICT
Onder leiding van de gemeentesecretaris is de afgelopen maanden 'intensief' onderzoek gedaan naar de situatie bij en het functioneren van de Dienst ICT. "Het onderzoek bevestigt het beeld dat de gemeentelijke ICT zich in een crisis bevindt", aldus Wiebes in een verantwoording aan de raadscommissie Economische Zaken, Bedrijven, Personeel en Organisatie (EZP). "Stabilisatie en integratie van de organisatie, techniek en financiën (..) zijn essentieel voordat begonnen kan worden met de uitvoering van het Uitvoeringsplan Eén ICT voor één Amsterdam." Daarmee schuift de start van de uitvoering grotendeels op tot 2013.

• Over de interne organisatie oordeelt het onderzoek dat de Dienst ICT niet berekend is op de opgave waarvoor zij staat. Zo zijn de diverse afdelingen niet of onvoldoende geïntegreerd. Ook "blijkt dat een groot deel van het personeel onvoldoende scoort op de gevraagde competenties". Veel benodigde kennis en expertise is niet aanwezig of wordt 'tijdelijk' door externen ingevuld. Ook het management van personeel en financiën is niet op orde, meldt de wethouder.
• Zo mogelijk nog slechter is het gesteld met de technische infrastructuur in Amsterdam. Zo is het gemeentelijk netwerk E-net 1.0 verouderd en kostbaar, zijn cruciale onderdelen van de vele datacenters enkelvoudig uitgevoerd, is het concept van een nieuwe basiswerkplek verouderd en zorgen storingen vaak voor kettingreacties door onderlinge afhankelijkheid. De gemeentelijke diensten bezitten 526 applicaties, waarvan vele verouderd zijn. Slechts 30 ervan worden technisch door de Dienst ICT beheerd, de rest op basis van 'best effort' door externe partijen. In de hele stad zijn 326 grotere ICT-projecten aan de gang. De meeste waren niet te beoordelen door gebrek aan informatie.
• Ook de governance van de Amsterdamse ICT rammelt, blijkt uit het onderzoek. "Het ICT-stelsel is onvolwassen. Ad-hoc werkwijzen domineren. Overzicht en regie over de gemeentelijke ICT-uitgaven is ontoereikend," schrijft Wiebes. Hij constateert onder meer dat leveranciers onvoldoende worden aangestuurd door meerdere partijen binnen de gemeente.

De ‘crisisaanpak’ van Wiebes moet de ICT-organisatie, techniek en financiën tot eind 2012 stabiliseren. Komend kwartaal al wil hij de personele bezetting verbeteren, waarbij circa 10 procent van de inhuurkrachten het veld ruimt.
De capaciteit van de technische infrastructuur wordt uitgebreid en waar nodig dubbel uitgevoerd. Het aantal ‘veiligheidszones’ vermindert van 43 naar 4 om het beheer sterk te vereenvoudigen. Bij het toelaten van nieuwe projecten wordt een ‘nee, tenzij’-regiem ingevoerd.
Andere crisismaatregelen moeten de ICT-governance op peil brengen, onder meer door een ‘ondubbelzinnige verdeling van verantwoordelijkheden’, het inzichtelijk maken van de kosten en baten en de herinvoering van een bestuurlijk ICT-team. Een extern adviesvollege krijgt een zwaardere rol. Tot slot zal de Dienst ICT de klanttevredenheid stelselmatig gaan monitoren en analyseren.
De voltallige oppositie in de gemeenteraad (15 van de 45 zetels, hoofdzakelijk gevormd door D66, SP en CDA) wil een enquête, het zwaarste onderzoeksmiddel. De positie van wethouder Wiebes, die de ICT-malaise van zijn voorgangers heeft geërfd, is daarbij niet in het geding. Collegepartij VVD neigt naar een minder zwaar opgezet onderzoek, waarbij getuigen niet onder ede worden gehoord, meldt dagblad Het Parool.